Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Cyanus triumfettii & Gentiana lutea

fotò
fotò
Centaurèio(-de-Triumfetti)

Cyanus triumfettii

Asteraceae Compositae

Noms en français : Centaurée de Trionfetti, Bleuet de Trionfetti.

Descripcioun :
La centaurèio-de-Triumfetti trachis en mountagno mejano dins d'ùnis endré. Fai partido dóu gènre Cyanus e pèr acò èi proche de Cyanus montanus e de Cyanus semidecurrens. Se n'en destrìo bonodi si bratèio à franjo pu longo (vèire li fotò à man drecho) à baso bruno e dóu bout mai clar. Apoundèn que li fueio basalo soun souvènt descoupado.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que soun cousin, lou blavet di champ èi manjadis e a d'ùni prouprieta interessanto.

Port :
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Cyanus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 1200 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Pelouso - Calanc - Bos clar - Pinedo
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cyanus triumfettii (All.) Dostál ex Á.Löve & D.Löve, 1961 (= Centaurea triumfettii All. )

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Cyanus triumfettii & Gentiana lutea

ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
R

Coumpara Centaurèio(-de-Triumfetti) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò